عطر و روش های تولید آن

 

اینبار قصد داریم تا پی دو پست در ارشاکو دربارهعطر و روشهای تولید عطر صحبت کنیم. پست اول می­پردازد به تاریخچه عطر و مواد اصلی تولید عطر و پست بعدی در خصوص مراحل تولید عطر و آنچه در آینده پیش روی صنعت عطر استف صحبت خواهیم کرد.

در گذشته!

از همان ابتدای تاریخ، آدم­ها همیشه به دنبال راهی بودند که بتوانند با استفاده از عطرها خود را خوشبو کنند. بنابراین از بسیاری از مواد طبیعی و دست ساز بر روی پوست و بدن خود برای آرایش کردن ، تمیز کردن پوست و یا خوشبو شدن استفاده می­کردند. به دلیل اینکه ترشحات شیمیایی و در جه حرارت بدن هر فرد متفاوت است، بنابراین هیچ وقت نمی­توان عطری پیدا کرد که بر روی بدن دو نفر یک رایحه را داشته باشد.

واژه “پِرفیو= عطر” از واژه لاتین به نام ” پِر” یعنی از طریق و واژه ” فیوم” به معنی “دود” گرفته شده است. بسیاری از عطرهای دست ساز سنتی در قدیم از طریق استخراج روغن طبیعی موادی که تحت فشار و حرارت قرار می­گرفتند به دست می­امد. بعد از آن روغن را می­سوزاندند تا از بوی متساعد شده از آن استفاده کنند. امروزه عطرها بیشتر در صابون و و سایر مواد ارایشی استفاده می­شود. حتی در بسیاری از تولیدات صنعتی، برای از بین بردن بوی نامطبوع این محصولات از عطر استفاده می­شود.

در حالیکه عطرهای مایعی که برای خوشبو کردن بدن بکار می­رود، به نام عطر شناخته می­شوندف عطرهای واقعی آن دسته از موادی هستند که دارای روغن و الکل هستند. همچنین در کنار انها از آب هم استفاده شده است. ایالات متحده یکی از بزرگترین مراکز تجارت عطر است و هر ساله بیلیون­ها دلار درآمد از طریق این تجارت به دست­می­آورد.

تاریخچه عطر

بر اساس داستانهای کتاب مقدس، شبی که عیسی مسیح به دنیا آمد سه مرد به ملاقات او رفتند که هرکدام کند و نوعی صمغ درخت با خود داشتند. در مصر باستان، مردم برای مراسم دینی خود ماده­ای  به نام کیفی آتش می­زدند که ترکیبی از صمغ، دارچین، حنا و برگ درخت عرعر بود. آنها همچنین برای تهیه لوسیون بدن از آنها ترکیب چوب های معطر، صمغ و رزین در آب و روغن خیس و مایع  استفاده می­کردند. همچنین مصریان باستان، جسد مردگان را با نوعی عطر می­شستند و همچین به خدایان باستان نوعی عطر خاص نسبت می­دادند. واژه ای که انها برای عطر استفاده می­کردند به معنی” رایحه­ای از جانب خدایان” بود. و که پیامبر اسلام هم از عطر به عنوان غذای روح و بیدار کننده احساس یاد کرده است.

اما صنعت عطر مصر، رومیان و یونانیان را نیز تحت تاثیر قرارداد. برای صدها سال بعد از فروپاشی روم باستان، صنعت عطر، به عنوان هنری مشرقی شناخته می­شد. در قرن ۱۳ میلادی وقتی که صلیبیون نمونه­ای از این عطرها را از فلسطین به انگلستان، فرانسه و ایتالیا بردند، این صنعت در ارو|ا نیز فراگیر شد.

در آن زمان پزشکان هنگام ملاقات قربانیان طاعون دهان و بینی خود را با کیسه چرم می­بستند که در آن کیسه میخک تند، دارچین، ادویه جات  وجود داشت . در واقع آنها از این کیسه برای محافظت در مقابل سرایت بیماری طاعون استفاده می­کردند..

 

بعد از ان استفاده از عطر در دربار شاهان و فرمانروایان مرسوم شد. مثلا لویی چهاردهم، آنقدر از عطر برای خوشبو کردن خود استفاده می­کرد که به او لقب” شاه عطر” داده­ بودند. باغ کاخ او مملو از گلهای معطر بود و درجای جای کاخ او از گلهای معطر خشک شده برای خوشبو کردن هوا استفاده­ می­شد. برای میهمانان دربار، حمام شیر و گل آماده می­شد. همچتین اغلب از میهمانان با پاشیدن عطر استقبال می­شد و کلیه لوازم کاخ از مبلمان گرفته تا حتی قاشق و چنگال، به عطر آغشته می­شد. در واقع در این زمان منطقه­ای در جنوب فرانسه به نام گراس باغ­های گل زیادی به وجود آمد و این منطقه به عنوان یکی از بزرگترین مناطق تولید کننده عطر شناخته شد.

 

در همین زمان بود که عطرها را در قوطی­­هایی می­ریختند که در کوچکی داشت و از طریق آن در رایحه عطر را استشمام می­کردند و یا به لباس خود می­زدند. در واقع بعد از سالهای ۱۸۰۰ بود که از عملیات سنتز برای استخراج بوی خوش عطر استفاده شد. در همین زمان با کشف این راه جدید، در صنعت عطر سازی تحول بزرگی صورت گرفت. اولین عطری که از روش سنتز به وجود امد به نام نیتروبنزن بود که از اسید نیتریک و بنزن به وجود امده بود. رایحه این ترکیب سنتزی، بادام بود  که بیشتر در صابونها استفاده می­شد. در سال ۱۸۶۸ ویلیام پرکین انگلیسی از دانه­ای تونکا که در آمریکای جنوبی کاشته­می­شد، عطری به روش سنتز تولید کرد که بویی شبیه به یونجه تازه کاشته شده می­داد. در دانشگاه برلین فردی به نامفردیناند تیِمان توئانست با استفاده از عملیات سنتز رایحه وانیل و بنفشه را تولید کند. در ایالات متحدهف فرانسیس دسپارت ماده­ای به نام سیترونلول از الکل و گل رز ساخت .

در همان قرنهایی که هنر تولید عطر پیشرفت می­کرد، هنر تولید شیشه­های عطر هم در حال پیشرفت بود. در واقه هنری که برای طراحی این شیشه­های عطر خرج می­شد چیزی کم از ماده­ای که قرار بود درآنها ریخته شود، نداشت. اولین نمونه­های بطری­های نگهدارنده عطر بر می­گردد به زمان مصر باستان. در آن زمان از شیشه­های بزرگ برای نگهداری عطرها استفاده می­شد.  در قرن ۱۸ صنعت ساخت شیشه­ای عطر در اروپا به اوج خود رسید. در ان زمان برای طراحی شیشه­های عطر از طرح حیوانات و یا طرح­های معنوی استفاده می­شد. امروزه شیشه­های عطر توسط صنعتگران به گونه­ای طراحی و ساخته می­شود که نشان­دهنده کاراکتر و ویژگی­های عطری که قرار است در آن ریخته شود، می­باشند. مثلا از رنگ روشن یا تیره بر اساس ویژگی عطر در این شیشه­ا استفاده می­شود.

 

 

مواد خام استفاده شده در عطر

ترکیبات طبیعی مثل گل­ها، برگهای درختان، ادویه جات، ریشه­های گیاهان، میوه­هاو صمغ، رزین و ماده­­های شیمیایی که گاهی از بدن حیوانات تولید می­شوندف به اضافه ماده­هایی مثل الکل، مواد پتروشیمی، و غیره، همانهایی هستند که در صنعت عطر سازی کاربرد فراوانی دارند. بسیاری از گیاهان مثل زنبق وحشی به طور طبیعی دارای روغن نیستند. در واقع فقط تعداد ۲۰۰۰ گل از میان۲۵۰۰۰۰گل شناخته شده، به طور طبیعی حاوی چنین روغن­ایی هستند. و برای بقیه گل­ها از روش­های سنتز برای تولید رایحه­این گلها می­بایست استفاده شود. در واقع از روش سنتز می­توان رایحه­هایی تولید کرد که به طور طبعی در طبیعت وجود ندارند.

در ترکیبات برخی از عطرها از موادی استفاده می­شود که از حیوانات به دست می­اید. از این مواد به عنوان تثبیت  و ماندگار کننده بوی عطر استفاده می­شود. از دیگر تثبیت کننده ها می­توان به زغال سنگ، رزین، و سایر موادی که از طریق سنتز به دست می­آیند اشاره کرد. همچنین از الکل و آب برای رقیق کردن عطرها استفاده می­شود. در واقع درصد الکل مصرف شده در ترکیب عطر است که نوع عطر یعنی”آب آرایشی” یا “آب عطر” بودن آن را مشخص می­کند.